به گزارش روابط عمومی موسسه صیانت از حقوق زنان، در راستای پاسداشت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی (۱۴ مرداد) و در چارچوب برگزاری سلسله نشست‌های تخصصی حقوق بشر اسلامی، امسال نیز هفتمین نشست تخصصی – بین‌المللی «حقوق بشر و رویکردهای اندیشمندان اسلامی: تسلیمی، تقابلی و تعاملی» را با حضور اندیشمندان و صاحب‌نظران داخلی و بین‌المللی و سخنرانی «حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته؛ عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه علمیه و دانشگاه»، «محسن قانعی؛ رایزن اداره کل زنان و حقوق بشر وزارت امور خارجه»، «دکتر باقر؛ درویش رئیس انجمن حقوق بشر بحرین»، «حلیمه حسینی؛ فعال بین‌الملل حقوق بشری افغانستان»، «دکتر الهام عابدینی؛ مسئول صامدون شبکه حمایت از اسرای فلسطینی در ایران» و پنل ویژه گفتگو با حضور قربانیان حقوق بشر «فاطمه شیبانی دختر، خواهر و همسر شهیدان شیبانی» و «الهام شاکری از ایرانیان مقیم در بحرین» در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران ساعت ۱۰ الی ۱۳ با مشارکت برخی از مؤسسات فعال در حوزه حقوق بشری و همچنین مراکز پژوهشی و تحقیقاتی برگزار گردید.
دبیر نشست
در ابتدای این نشست دکتر مهدیه شادمانی دبیر نشست با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری اعلامیه حقوق بشر اسلامی و تصویب آن در ۱۴ مرداد ۱۳۸۷ گفت: با توجه به ابعاد اعلامیه حقوق بشر اسلامی تصمیم گرفته‌ایم که به بررسی حقوق بشر اسلامی و رویکردهای اندیشمندان اسلامی در این نشست بپردازیم.
سخنرانی دکتر حسین جوان آراسته
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته «عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه حوزه علمیه و دانشگاه»، به بررسی سه نوع جهت‌گیری اندیشمندان اسلامی نسبت به حقوق بشر پرداخت و گفت:
سه نوع جهت‌گیری درباره نظام حقوق بشر عرفی یا اسناد بین‌المللی حقوق بشر از سوی اندیشمندان اسلامی وجود دارد. جهت‌گیری اول مواجهه تسلیمی است؛ یعنی برخی اندیشمندان اسلامی در مواجهه با نظام بین‌الملل حقوق بشر دست تسلیم را بالا برده‌اند و می‌گویند که اسلام باید خودش را با نظام بین‌المللی جهانی همسو و منطبق کند. به‌عبارت‌دیگر، این تصور در ذهنیت برخی اندیشمندان اسلامی وجود دارد که آموزه‌های دینی منهای عبادات یعنی آنچه مربوط به اجتماع سیاست و حقوق است، برای زمان خودشان بوده و احکام اجتماعی اسلام تاریخ مصرف خود را از دست داده است و ما باید خود را با نظام حاکم جهانی منطبق کنیم. آن‌ها باور دارند اسلام یک صورت دارد که به سمت عدالت تأکید می‌کند و همین آرمان‌های اسلام در نظام حقوق بشر فعلی هست و ما باید همسو با حقوق بشر امروزی شویم و پرچم سفید تسلیم را در برابر آموزه‌های رایج حقوق بشر بلند کرده‌اند. بدین ترتیب این رویکرد را تسلیمی و رویکرد انفعالی در برابر نظام حقوق بشر عرفی می‌نامیم.
در مقابل اندیشه اول، برخی اندیشمندان رویکرد تقابلی دارند و اساساً یک مواجهه کاملاً منفی و بدبینانه به اسناد حقوق بشر دارند. دلایل این رویکرد این است که مبانی حقوق بشر سکولار با مبانی نظام اسلامی در تضاد است با این توضیح که حقوق بشر امروز و مشخصاً آنچه در اعلامیه حقوق بشر سال ۱۹۴۸ آمده که همه بر مبنای کرامت انسانی است و همه دولت‌ها باید آن را به رسمیت بشناسند، بر مبنای اومانیسم و اصالت انسان است. منتها در اسلام هم کرامت انسانی داریم؛ اما به این صورت که تعریف انسان متفاوت است. اگر تعریف انسان با همین تعریف طبیعت مادی باشد، حقوق بشر ناشی از طبیعت انسانی معادل می‌شود با حقوق بشر عرفی کنونی. اندیشمندان گروه دوم معتقدند که اگر ما صرفاً طبیعت مادی انسان را در نظر بگیریم به حقیقت والای انسانی که مدنظر اسلام است، جفا کرده‌ایم و بنابراین حقوق بشر کامل و جامع نیست.
به فرموده رهبر انقلاب در حقیقت مدعیان واقعی حقوق بشر ما باید باشیم. جبهه تقابلی که بعضی از اندیشمندان به طور کامل مقابل حقوق بشر فعلی گرفته‌اند، مبانی تاریخی نیز دارد. مسلمانان نقشی در اعلامیه حقوق بشر نداشتند، در زمانی که اعلامیه حقوق بشر در سال ۱۹۴۸ تصویب شد، ۵۸ کشور عضو بودند که تنها یک کشور مسلمان یعنی لبنان در نوشتن این اعلامیه دخالت داشت که اتفاقاً نماینده لبنان یک فرد مسیحی بود؛ به عبارت دیگر، هیچ مسلمانی در تهیه اعلامیه حقوق بشر اسلامی نقشی نداشت. بعد هم وقتی در سازمان ملل این اعلامیه را به رأی گذاشتند، دو کشور در آن شرکت نکردند و هشت کشور از جمله عربستان سعودی به آن رأی ممتنع دادند. کسانی که رویکرد تقابلی با اسناد حقوق بشری جهانی دارند، به این نکته نیز اشاره می‌کنند که این اعلامیه با اجماع کشورها نبوده است.
رویکرد دیگر، رویکرد تعاملی است که نباید به شکل اول کامل تسلیم شویم و آموزه‌های دین خود را منطبق با حقوق بشر نشان دهیم و نه اینکه رویکردی داشته باشیم که تمام ابعاد این اعلامیه را ضد دین بدانیم. کسانی مثل شهید مطهری اتفاقاً از تصویب اعلامیه حقوق بشر تجلیل کرده‌اند که گام بزرگی در برابر فعالیت‌های کشورهای سلطه‌طلب در آن زمان بود، اما باید به هر حال تصریح کرد که ما با ۴ ماده از این اعلامیه مشکل داریم و بقیه آنچه در این اعلامیه آمده است، با آموزه‌های اسلامی ما هماهنگ است. ما از اصول خود دست نمی‌کشیم، اما آنچه مایه تعجب است این که اعلامیه حقوق بشر که مبانی خود را کرامت و شرافت انسان قرار داده است، رویکردهایی دارد که دقیقاً مقابل شرافت انسانی است.
در مقابل این اعلامیه، مسلمانان در سازمان کنفرانس اسلامی در سال ۱۹۹۰ اعلامیه حقوق بشر اسلامی را تصویب کردند که با ابتکار و پیشنهاد ایران انجام شد و امروز متفکران اسلامی باید مدعی حقوق بشر اسلامی باشند. امیدوارم این نشست‌ها دست‌مایه‌ای باشد که بتوانیم در حوزه حقوق بشر اسلامی گام‌های جدیدتری برداریم. اگر تاکنون کاری در این حوزه انجام نشده است، به خاطر بی‌عرضگی مسلمانان و تفرقه آن‌ها و در مقابل تلاش کشورهای غربی است. امروز که بیداری اسلامی مطرح است، حقوقدانان ما هم می‌توانند در کنار حقوقدانان غربی بایستند و نقش ایجاد کنند و تعامل سازنده را شکل دهند.
سخنرانی محسن قانعی
محسن قانعی «رایزن اداره کل زنان و حقوق بشر وزارت امور خارجه»، به بیان گزارشی از فعالیت‌های جمهوری اسلامی در حوزه حقوق بشر اسلامی در سالهای اخیر پرداخت و گفت:
آنچه در عمل در حوزه حقوق بشر اجرا می‌شود و برخوردهایی که علیه ایران توسط سازمان ملل انجام می‌شود، باعث شده که ما به این نکته برسیم حقوق بشر وسیله‌ای در دست سیاست خارجی کشورها است. آن‌ها علیه ایران قطعنامه می‌دهند و از حقوق بشر استفاده می‌کنند. به طور کلی، علت تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر تحولات بعد از جنگ جهانی دوم بود، این‌ها برای حفظ شأن انسان‌ها یکسری حقوق را تعریف کردند، منتها مفهوم انسان در جوامع غربی و اسلامی کاملاً متفاوت است. در مبانی جوامع غربی، انسان مبتنی بر اومانیست و اصالت لذت است و این در مفاد مندرج در برنامه حقوق بشر کاملاً متجلی شده است. مثلاً در ماده ۱۶ که جمهوری اسلامی با آن مشکل دارد، این است که ازدواج با هر کسی را آزاد شمرده است؛ در صورتی که ما مبانی حقوقی و فقهی درباره ازدواج با مشرکان را داریم یا همچنین در ماده ۱۸ حق آزادی تغییر دین را برای انسان‌ها برشمرده‌اند؛ در حالی که ارتداد در اسلام بحث مهمی است.
در اعلامیه حقوق بشر از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۹۰ تحولاتی رخ داد و در سال ۱۳۶۹ با تشکیل سازمان کنفرانس اسلامی که الان سازمان همکاری اسلامی نام دارد، کشورهای اسلامی به‌عنوان قطب بازیگر اعلامیه‌ای تنظیم کردند تا صدای جدیدی را برای مشارکت در حوزه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی جهانی اعلام کنند و بسیاری از مضامین اسلامی در اعلامیه ۱۹۹۰ قاهره آمده است که مبتنی بر تلاش‌های صاحب‌نظران در ایران در سال ۱۹۸۹ بود. اعلامیه قاهره، اعلامیه حقوق بشری جهان را به چالش کشیده است که بعدها کشورهای غربی به آن اعتراض کردند؛ چون بحث آن شریعت اسلامی بود.
در سال ۲۰۰۶ شورای حقوق بشر در سازمان ملل به‌عنوان نهاد فرعی تشکیل شد که ۴۷ کشور عضو در سازمان ملل به عضویت آن درآمدند تا اینکه در سال ۲۰۱۰ به تدریج کشورهای اسلامی به دنبال تجدیدنظر در اعلامیه قاهره بودند و در سال ۲۰۱۵ در سازمان همکاری اسلامی به آن‌ها مسئولیت داده شد تا پیش‌نویس جدیدی از حقوق بشر اسلامی ارائه بدهند و این متن در سال ۲۰۱۸ بازنویسی شد. ایران متأسفانه به علت کارشکنی‌های عربستان نتوانست در این اعلامیه حضور داشته باشد و در سال ۲۰۲۰ اعلامیه جدیدی در میامی نیجریه توسط سازمان اسلامی تصویب شد. متأسفانه این اعلامیه جدید به خاطر عدم حضور ایران با مشکلات زیادی مواجه بود. به‌عنوان نمونه در اعلامیه قاهره ۱۸ بار به‌عنوان شریعت اسلام اشاره و ارجاع داده شده بود، اما در اعلامیه جدید تنها سه بار به شریعت اسلام اشاره شده است. همچنین درباره مفاهیم خانواده و تبعیض جنسیتی گزاره‌های بسیاری با تسامح و تساهل کشورهای اسلامی در آن گنجانده شده است.
به طور کلی، جمهوری اسلامی رهیافت تعاملی درباره حقوق بشر اسلامی داشته است. متأسفانه ایران در زمان شاه هم اعلامیه حقوق بشر جهانی و هم میثاقین را پذیرفته است و عضو این کنوانسیون‌ها شده است؛ در صورتی که عربستان سعودی به اعلامیه حقوق بشر رأی ممتنع داده است و هم در میثاق‌ها عضو نشده است. البته ما بعد از انقلاب اسلامی منفعل نبودیم و در سال ۱۹۹۰ میلادی برای اولین بار به کمیسیون حقوق کودک پیوستیم و در سال ۲۰۱۷ به پروتکل مبارزه با فحشا علیه کودکان پیوستیم. همچنین در سال ۲۰۰۹ عضو کنوانسیون حمایت از معلولان شده‌ایم که به صورت دوره‌ای هر چهار یا دو سال گزارش‌های سالانه را به سازمان ملل ارائه می‌دهیم. ما عضو ۶ رکن از ۱۰ کن سازمان ملل متحد هستیم، عضو شورای حقوق بشر نیستیم؛ اما توانسته‌ایم بیشترین نقش را ذیل آیتم حقوق بشر درباره وضعیت حقوق بشر فلسطین داشته باشیم. همچنین در این شورا نقش فعالی در حوزه دگرباشان جنسیتی، اسلام‌هراسی و وضعیت اشغال‌های خارجی کشورها داشته‌ایم.
در سازمان همکاری اسلامی و نظام حقوق بین‌المللی به‌رغم تمام بی‌مهری‌ها ما پرچم خدامحوری در سازمان ملل را مقابل انسان‌محوری بلند کرده‌ایم و اخیراً در این سازمان در تلاش هستند، تعریف خانواده را تغییر دهند و هنجار‌های جدیدی در سطح جهانی تعریف کنند، ایران تنها صدایی است که رسماً جلوی این هنجارسازی‌ها می‌ایستد و روند تقابل را در این صحنه بین‌المللی رقم زده است و این در حالی است که بسیاری از کشورهای اسلامی مقابل این هنجارشکنی‌ها هیچ مقاومتی نمی‌کنند. البته ما در جمهوری اسلامی باید بیش از پیش تلاش کنیم تا از طریق نمایندگان خود در مجامع بین‌المللی حضور فعال داشته باشیم ما بر مبنای اسلام حرف برای گفتن داریم و بعضی از موضوعات قطعاً با دیدگاه‌های شریعت اسلامی همخوانی دارد.
سخنرانی دکتر باقر درویش
دکتر باقر درویش «رئیس انجمن حقوق بشر بحرین»، به برخی از گوشه‌های نقض حقوق بشر در بحرین اشاره کرد و گفت:
حکومت حاکم در بحرین از ابزارهای سیاسی برای بازداشت و شکنجه و اعدام مخالفان خود استفاده کرده است و بعد از بحران سیاسی در سال ۲۰۱۱ وضعیت حقوق بشر در بحرین بسیار تأسف‌بار شده است. ما بیش از ۲۰۰ هزار بازداشت خودسرانه در این سال‌ها داشتیم، بیش از ۳۰۰ نفر از بازداشتی‌ها خانم و بیش از ۱۶۰۰ نفر از آن‌ها کودک هستند و جنبش بحرین تاکنون بیش از ۲۰۰ شهید داده است که ۳۰ نفر از آن‌ها طفل و جنین بوده است. جنین‌ها در اثر استنشاق گاز سمی و بچه‌هایی که توسط ماشین‌های پلیس بحرین زیر گرفته شده‌اند. همچنین قتل‌های خارج از قانون و تبعیض وحشتناک فرقه‌ای که یکی از نمونه‌های آن تخریب ۳۸ مسجد شیعیان است و جنگ علیه هویت شیعی مردم اوج گستردگی تخلفات حقوق بشری رژیم بحرین را نشان می‌دهند.
تخلفات دولت بحرین بسیار زیاد است و اگر اشاره به اقدامات متقابل حکومت بحرین در برابر تحرکات حقوق بشری و فعالان حقوق بشر در این کشور داشته باشیم، باید بگویم که اداره پرونده حقوقی در بحرین زیر نظر سیستم امنیتی بحرین قرار گرفته است، همچنین برای لوث کردن فعالیت مؤسسات حقوق بشری چندین مؤسسه موازی با بودجه‌های هنگفت میلیاردی مثل مؤسسه ملی حقوق بشر بحرین تشکیل داده‌اند. همچنین مؤسسات وهمی در بحرین ایجاد کرده‌اند تا وجهه خوبی از خود به نمایش بگذارند و با همه این تلاش‌ها، اقبال مردم به این مؤسسات صفر است. همچنین مثلثی را در ارتباط با مؤسسات مشابه در عربستان و امارات تشکیل داده‌اند و مؤسسه‌های وهمی فدراسیون عربی حقوق بشری تشکیل داده‌اند.
یکی از تخلفات آن‌ها را یک رسانه سوئیسی در سالهای اخیر افشا کرده است؛ آن‌ها می‌خواستند به سازمان‌های بین‌المللی رشوه دهند و با یک کیف پر از گزارش‌های جعلی سفر کرده بودند. آن‌ها به بقیه مؤسسات پول می‌دهند تا حرفی در عرصه بین‌الملل داشته باشند. حتی در یکی از جلساتی که ما هم حضور داشتیم، ماشین نماینده عربستان حضور داشت و در همان‌جا به افراد پول می‌دادند تا علیه مردم بحرین شعار دهند. همچنین آن‌ها مؤسسات رسانه‌ای را خریده و به آژانس‌های خبری پول می‌دهند تا بحرین را به‌عنوان مهد تمام آزادی‌ها معرفی کنند. از سوءاستفاده‌های دیگر آن‌ها به بهانه معرفی بحرین به‌عنوان مهد آزادی‌ها، عملیات آزادی سازی روابط با اسرائیل است که می‌خواهند نشان بدهند ما با ادیان دیگر مشکلی نداریم.
اولین چیزی که فعالان حقوق بشر اسلامی در آن در دنیا با مواجه هستند، اسلام‌هراسی است. از دیگر موانع، منابع آکادمیک کافی برای مقایسه حقوق بشر بین‌المللی و اسلامی نداریم. بعضی از فعالان حقوق بشر اسلامی اصلاً اعتمادبه‌نفس ندارند؛ در حالی که ساحت حقوق بشر اسلامی بسیار وسیع‌تر از حقوق بشر عرفی و بین‌المللی است. آرزو می‌کنیم که در پروژه‌ها و مطالعات، حقوق بشر اسلامی بیشتر تبیین شود.
اصطلاحات بین‌المللی در حوزه حقوق بشر اصلاً واضح نیستند، تروریسم و آزادی بیان عبارات کلیدی و در عین حال کلی هستند و به‌صورت سیاسی و ابزاری از آن‌ها استفاده می‌شود. مثلاً «گروهک سفاره» که گروهکی مانند حجتیه است، توسط دولت بحرین حمایت می‌شود در حالی که علمای بسیاری به تحریم این گروه فتوا داده‌اند. مشکل دیگر این است که فعالان حقوق بشر اسلامی اتحاد ندارند و متأسفانه به‌صورت موضوعی با هم متحد می‌شوند.
امیدواریم نشست‌های اینچنینی به همبستگی بیشتر فعالان حقوق بشر اسلامی منجر شود، مثلاً در جنایت ترور شهید حاج قاسم سلیمانی در حالی که گزارشگر سازمان ملل آن را قتل خارج از قانون گزارش داد، مؤسسه‌های حقوق بشر اسلامی بازخورد بسیار ناچیزی به آن نشان داده‌اند. ما باید در یک جهت حرکت کنیم که پرونده علیه جنایت‌های آمریکا تشکیل شود.
سخنرانی حلیمه حسینی
حلیمه حسینی «فعال بین الملل حقوق بشری افغانستان»، با بیان اینکه در نشست امروز به بحث رویکرد تسلیمی، تقابلی و تعاملی اندیشمندان جهان اسلام در مقابل حقوق بشر عرفی پرداخته شد، اینچنین ابراز نظر کرد:
افغانستان پیشینه مشترکی با ایران دارد و ما از سال ۲۰۱۱ به این سو با هر سه رویکرد در عمل مواجه شده ایم و با آن زندگی کردیم و ما بین دو نقطه قدرت طالبان و سقوط آن و قدرت گیری مجدد آن زندگی کرده‌ایم. افغانستان می‌تواند یک مدل درباره رویکرد درست در حوزه حقوق بشر بین الملل باشد. به عنوان یک زن مسلمان می گویم که ایده آل است که ما رویکرد تعاملی با غرب داشته باشیم؛ اما تجربه ثابت کرده است که حقوق بشر صرفاً ابزار سیاسی است. نکته دیگر اینکه، حتی یک فعال حقوق بشر اسلامی باید با ادبیات حقوق بشر جهانی خود را همسو کند، اگر این به صورت یک استراتژی هدفمند باشد، بسیار خوب است؛ اما اگر این ادبیات به یک حقوقدان تحمیل شده باشد، باعث تأسف است.
خانم روزولت از آمریکا نقش اساسی در بیانیه حقوق بشر داشت؛ اما بعد از اینکه او همسر رئیس جمهور آمریکا شد از بسیاری از فعالیت‌ها کناره‌گیری کرد و گفت الان من رئیس جمهور آمریکا را اداره می‌کنم؛ یعنی در واقع او همچنان نقش اول را داشت. آن‌ها مسیر سختی را طی کردند و حقوق خود را بر همه ملت‌ها تحمیل کردند و با استفاده از ابزار و قدرت سیاسی بینش خود را بر جهان حاکم کرده‌اند. اما باید این گردونه را برعکس کنیم. آن‌ها برای اشغال کشور ما و نحوه برخورد و تعاملشان با کشورهای اشغال شده برنامه‌ریزی کرده‌اند که چه رویکردی را تحمیل و تطبیق کنند و متاسفانه اکنون خیلی از کشورهای اسلامی همبستگی ندارند و ارتباطات یکی از مهم‌ترین و محوری‌ترین بحث‌هایی است که می‌تواند به ما کمک کند.
من ده سال است با نهادهای بین‌المللی در افغانستان کار کرده‌ام، برای نمونه ما یک بار می‌خواستیم برای جوانان و زنان افغانستان برنامه تولید کنیم؛ اما در عمل با پروژه‌های میلیارد دلاری آمریکا در جامعه افغانستان مواجه شدیم که برای زنان و جوانان و افغانستان برنامه داشت و متاسفانه چنین پولی در یک جامعه فقیر و جنگ زده که حتی به خودآ گاهی نرسیده‌اند اثرات بسیار زیادی خواهد داشت. اگر من بخواهم صدای رسایی داشته باشم به یک ائتلاف نیاز دارم که این اتلاف در فضای سیاسی و جامعه مدنی به نتیجه برسد. امروز متاسفانه نرخ امید و خوشحالی در مردم افغانستان زیر صفر است، این به خاطر ذلتی است که ما در سالهای اخیر تجربه کرده‌ایم، ما نباید از کشورهای هم دین خود غافل شویم و تعامل، اعتماد و احترام متقابل بین مردم کشورها شکل گیرد. امروز شاید دولت افغانستان و دولت ایران هیچ اشتراکی نداشته باشند؛ اما مردم افغانستان و مردم ایران بسیار با هم مشترک هستند و ما باید با هم تعامل کنیم.
سخنرانی دکتر الهام عابدینی
«دکتر الهام عابدینی مسئول صامدون شبکه حمایت از اسرای فلسطینی در ایران»، به کم کاری رسانه‌های داخلی در اطلاع‌رسانی از موضوع مردم فلسطین اشاره کرد و گفت:
در روزهای اخیر چند تن از اسیران فلسطینی که بیمار بودند در اثر اعتصاب غذا جانشان را از دست دادند، اما مردم کشور ما حتی از آن خبر هم ندارند. نقطه اول این است که ما باید موارد ظلم سیستماتیک رژیم اسراییل را به همه مردم نشان دهیم و این ظلم را برای همه تبیین کنیم. الان ۱۴۰۰ اسیر فلسطینی در زندان‌های رژیم اشغالگر اسرائیل وجود دارند که ۱۶۰ نفر از آن‌ها کودک هستند و سه نفر هم زن هستند. آن‌ها همین الان با کمترین امکانات درمانی در زندان به سر می‌برند و وظیفه ما به دور از شعار و احساس‌زدگی روایت صحیح از تاریخ است.
در مورد موضوع فلسطین و موضوع صهیونیسم باید واقعیت و اسناد را به مردم دنیا نشان دهیم تا مردم بفهمند چرا ما به اسرائیل یک پایگاه نظامی می‌گوییم و این‌ها در حقیقت یک حکومت و دولت نیستند، اگر ما روایت صحیح از تاریخ داشته باشیم، بسیار به موضوع فلسطین کمک خواهد شد. در کنار آن رسانه‌ها باید فعالیت بیشتری داشته باشند.
پنل گفتگو
در این بخش از برنامه قربانیان حقوق بشر به‌عنوان شاهدان عینی نقض حقوق بشر از ظلم‌هایی که علیه آن‌ها صورت گرفته است، صحبت کردند:
* «فاطمه شیبانی دختر، خواهر و همسر شهیدان شیبانی»
پدر ما در هشت سال دفاع مقدس پابه‌پای رزمندگان ایران ضد نظام بعثی جنگید و بر اثر حمله شیمیایی صدام بعد از چند سال شهید شد. همچنین همسر من شهید سجاد شیبانی در جنگ سوریه برای حفاظت از دین شرکت کرد که در لاذقیه به شهادت رسید. همچنین من خواهر شهید محمد شیبانی هستم که راننده حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس بودند و در فرودگاه عراق در حمله تروریستی آمریکا همراه با حاج قاسم به شهادت رسید. سکینه شیبانی خواهر فاطمه شیبانی نیز گفت: کلام من کلام شیخ نمر النمر است که توحید الهی را باید از امام حسین بیاموزیم که اگر کسی تو را گم کرد چه چیزی را یافت و کسی که تو را یافت چه چیزی را گم کرده است؟
* «الهام شاکری از ایرانیان مقیم در بحرین»
من یک زن قربانی حقوق بشر در بحرین هستم. بعد از انقلاب مردم بحرین در سال ۲۰۱۱، من یک ماه کامل با حجاب کامل می‌خوابیدم؛ چون سه ماه از انقلاب می‌گذشت و من مطمئن بودم همسر من را مانند دیگر شیعیان دستگیر می‌کنند که بالاخره یک شب ساعت دو و نیم شب با شکستن در اتاق خواب وارد شدند و همسر من را جلوی پسرم ضرب و شتم کردند، هیچ برگه‌ای برای دستگیری و احضار ارائه نکردند و او را کشان‌کشان بردند.
ما تا یک ماه نمی‌دانستیم همسرم کجاست؟ زنده است یا شهید شده است. در همان روزها بدن شهدای دیگر را تحویل می‌گرفتیم که با بدن کبود تحت شکنجه‌های شدید قرار گرفته بودند. بعد از یک ماه توانستیم در یک تماس کوتاه بفهمیم که همسرم زنده است و بعد از سه ماه یک ملاقات ده‌دقیقه‌ای داشتیم، بعدازآن حکم اعدام برای همسرم به جرم تفحص برای ایران صادر شد؛ اما به لطف خدا در طی جریاناتی این حکم لغو و همسرم آزاد شد. در همین زمان دختر من به دنیا آمد، اما با وجود اینکه مدارک همسرم را آزاد کرده بودند، مدارک هویتی همسرم را ندادند. برای دخترم هم مدارک هویتی ندادند.
بعد از مدتی با پیامک به ما خبر دادند که ما سلب تابعیت شدیم، این در حالی است که سلب تابعیت در تمامی جوامع رد شده و محکوم است وقتی سلب تابعیت می‌شویم از تمام حقوق شهروندی نیز محروم می‌شویم. همسرم استاد دانشگاه بودند، ایشان را از قبل اخراج کردند، من هم در دانشگاه به درخواست خود دانشگاه تدریس می‌کردم اما بعد از مدتی تلفنی من را هم از تدریس ممنوع کردند و آخرین رزق خانواده ما هم قطع شد. بعد از چند ماه، ما را از بحرین تبعید و به بیروت اخراج کردند. ما هم‌اکنون ۷ سال در بیروت هستیم. در حقیقت این یک جنگ طایفه‌ای علیه شیعیان در بحرین است. شیعیان در تمام این سال‌ها در ترس زندگی می‌کنند و تمام حقوق بشر آن‌ها در این سال‌ها نقض شده است.