بانوان میبدی، مسیر عبور عزاداران حسینی را آب و جارو کردند

هر سال در آخرین جمعه ماه صفر بانوان میبدی با توجه به رسمی ۴۰ ساله از بعد از اذان صبح جارو به دست می گیرند و با عشقی که به امام حسین (ع) و یارانش دارند و با نیت برآورده شدن حاجات خود مسیر عبور هیئت سنتی میبد معروف به شاه حسن شاه حسین را آب و جارو می‌کنند.

هیئت سنتی شاه حسن شاه حسین متشکل از هیئت‌های میبد بالا و میبد پایین ، کوچُک  و بشنیغان می‌باشد و طبق رسمی چندین ساله هر شب از دهه اول محرم عزاداران حسینی بعد از پایان عزاداری در محله‌های میبد بالا و میبد پایین همراه با خواندن اشعار مخصوص هر شب مسیر مسجد مهدیه به طرف مسجد جامع را طی می کنند و در آنجا هیئت کوچُک نیز به آنها می پیوندد و تا پشت دروازه بشنیغان با خواندن اشعار مذکورپیش می آیند و از آنجا نیز هیئت‌های بشنیغان که در امامزاده سید صدرالدین قنبر عزاداری می کنند به پیشواز آنها رفته و ازآنجا با خواندن اشعاردر جواب هم وارد طرف امامزاده می شوند.

عزاداران در حالی که اشعار را خوانده و بر سینه می‌زنند در میان خیل عظیم مردم عزادارامام حسین (ع)  به طرف صحن جلوی امامزاده رفته و دور کلکی که در قدیم در آنجا بوده و الان نیز چیزی شبیه آن است می گردند و به سمت صحن بزرگ می آیند.

اشعار هرشب این هیئت به این شرح است :

شب اول : محرم است امشب ،شب غم است امشب /خیرالنساء سیه پوش ،در ماتم است امشب

شب دوم:هرکه امشب بهر فرزند علی زاری کند (۲)/سیل اشکی از قنات در چشم خود جاری کند

/قیامت وقت حشر و نشر و میزان و صراط (۲)/هر کجا باشد حسین او را هواداری کند

شب سوم:زین مصیبت در جهان امروز تا روز جزا (۲)/میکنند اهل زمین و آسمان واحسرتا

/نه فلک گردیده خاکسترنشین ازماتمش (۲)/کعبه زین ماتم سیه‌پوش است تا روز جزا

شب چهارم:زینب به فغان و ناله می‌گفت (۲)/کو سرور لافتی حسینم/در دشت بلا به دست کفار (۲)/گردید شهید نور عینم

شب پنجم:هر محرم در نجف این ناله ها سر می‌زند (۲)/حضرت زهرا شکایت نزد حیدر می‌برد/کشته فرزند مرا شمر لعین در کربلا (۲)/آه واویلا سکینه دست بر سر می‌زند

شب ششم:ما زازل گفته‌ایم ، بعد رسول خدا ، حیدر صفدر علی ، خواجه قنبرعلی ،شافع محشر علی ، ساقی کوثر علی ، از همه بهتر علی ، شیر خدا پیر ما کز غم جان حسین ، سوخت دل و جان ما

شب هفتم:دیده گریون ،سینه بریون ،از غم جان حسین (۲)/زآسمان گوید ملائک جان به قربان حسین/دیده گریون ،سینه بریون ،از غم لب تشنگون (۲)/ترسم از آه یتیمون چرخ گردد سرنگون

شب هشتم:فرزند رسولی که شفیع عرصات است (۲)/با اهل حرم تشنه لب آب فرات است/جبریل وملائک همه غمگین وسیه پوش (۲)/هم خضر،دراین واقعه بیزار حیات است

شب نهم :آه و واویلا که فردا الوداع خواهد شود (۲)/از تن فرزند حیدر سر جدا خواهد شود/آه و واویلا که فردا بر لب آب فرات (۲)/دست عباس علی از تن جدا خواهد شود

شب دهم:شد زلزله در عرش ندانم که چه شین است (۲)/یا شورش محشر شده یا قتل حسین است/برخاست فغان از همه آفاق چه شین است (۲)/ای خاک به سرکن که شب قتل حسین است/رأس حسین ابن علی در کوفه مهمان است.

بعد از خواندن اشعار مربوط به هر شب زنجیر وار می ایستند و با کشیدن صدای مخصوص (شاه کشیدن) درادامه شعر «یارون(یاران) عزای کیست که بر دشت کربلا است ماتم نشین ملائکه و صاحب عزا خدا است!» را زمزمه می کنند.

در این حال نیزدر وسط میدان جمعی از پیش کسوت‌ها که اغلب از سادات هستند اشعاری به این مضمون را می‌خوانند:

یارون عزای کیست که در دشت کربلاست/ماتم نشین ملائک و صاحب عزا خداست (جواب)/یارون عزای کیست که تا بحر و بر بپاست/صاحب عزا خدا و عزاخانه کربلاست/این ماتم کسی است که پیغمبر خدا /تا روز رستخیز به اندوه و هم بکاست/این ماتم کسی است که در خلد مرتضی/در ماتمش نشسته و در حلقه عزاست/این ماتم کسی است که زهرا به باب خود/گویدش به آه ناله که فرزند من کجاست/این ماتم کسی است که در دامن رسول/بودش مکان ای دل غافل کجا رواست/این ماتم کسی است که خاک ره درش/برچشم جن و انس و ملائک چو طوطیاست/این ماتم کسی است که یک ذره تربتش/امراض هر دو کون سراسر بود شفا/این ماتم کسی است که آهو به امر حق/آورد بچه نزد وی اکنون کجا رواست/یارون به حربه های گروه ستم شهان/از پا فتاد سر به بیابان کربلا/امروز پاره پاره تنش در میان خون/از ضرب تیرو تیغ سر از پیکرش جداست/یارون عزای کیست که تا بحر و بر بپاست/صاحب عزا خدا و عزاخانه کربلاست/این ماتم کسی است که بیدل ز ماتمش/همچون هزار در چمن دسته در عزاست

بعد از مراسم شاه حسن شاه حسین نیز هر شب مراسم نخل گرانی برگزار می‌شود.

به گفته طاهره سقاجی که به همراه دو بانوی دیگر در چهل سال پیش یکی از بانیان مراسم جاروکشی است و در آن زمان از ساعت هفت صبح تا ظهراین مسیر را جارو می‌کردند ، این رسم به دنبال خوابی که برای جارو کردن این مسیر دیده بودند شروع شد و هر سال برای گرفتن حاجت بانوان دیگری به جمع آنها اضافه شده‌اند تا به الان که توسط حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر از بانوان میبد از محلات مختلف این رسم به جا آورده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بعد از جارو کردن نیزسالها پیش با پنیر و گردو و دراین چند سال اخیربا آش گندم معروف به آش حسین یا آش آبادانی از بانوان پذیرایی می‌شود ، می‌گوید : خودم ۱۰ سال اول زندگی بچه دار نمی‌شدم و با به جا آوردن این رسم خدا به من فرزند داد و الان صاحب پنج فرزند و چندین نوه هستم.

فاطمه حقایقی هم از کسانی است که به عشق امام حسین (ع) وادامه راه شهدا در این مراسم شرکت می‌کند تا به دشمنان نشان دهد دینش اسلام و همچون دیگرهموطنان نهضتش حسینی است.

او هم می‌گوید حاجتش رفتن به زیارت امام حسین (ع) بود که اززمان شرکت دراین مراسم به حاجتش دست یافته است.

سید جواد علیرضایی هم در به جا آوردن مراسم جاروکشی مسیرعبورعزاداران حسینی با تهیه جارو و به صدا در آوردن نوای عزاداری از طریق رادیوضبطی که به همراه دارد به خدمتگزاری مولایش امام حسین (ع) مشغول است .

وی بنا به گفته خودش الان ۵۲ سال دارد و از۱۰ سالگی با عشقی که به امام حسین داشت به جمع اوری پول از مردم برای تهیه پارچه‌های مشکی برای سیاه پوش کردن محله می پرداخته که درهمان دو بانویی که سالها پیش فوت کرده‌اند چادر مشکی خود را برای این کار به او می‌دهند و او تا الان نیز چادرها را دارد و هر ساله با آنها دو درخت از درختان جلوی مسجد مهدیه میبد را با توجه به رسم سیاه پوش کردن منظر شهردر دهه عاشورا سیاه پوش کرده و از ان بانواننیز یاد می‌کند.

شهرمیبد متشکل از بیش از ۱۷ محله و آبادی است و هر کدام از محلات آئینی ویژه در ایام محرم دارند.

مرکز شهرستان ۱۰۴هزار نفری میبد در ۵۰ کیلومتری شمال غرب شهر یزد مرکز این استان قرار دارد.